هوش فرهنگی

چطور فرزندم را با فرهنگ ایرانی آشنا کنم؟

والدین دوست دارند که فرزندشان با فرهنگ و تاریخ کشورشان آشنا شود. در مسیر تربیت فرزند و آشنایی کودکان با ایران می‌توان به دو روش عمل کرد: بعضی از خانواده‌ها با زور و تهدید کودکانشان را وادار به انجام عمل خاصی می‌کنند؛ در روش دیگر، تربیت فرزند به‌صورت اصولی و مرحله‌به‌مرحله پیش می‌رود و هیچ فشاری روی کودک وجود ندارد. معرفی کشور ایران به کودکان باید به‌گونه‌ای باشد که آن‌ها را به این مرزوبوم علاقه‌مند کند، نه اینکه نگاهشان را به ایران منفی گرداند. اگر در این مسیر نیاز به همراهی داشتید می‌توانید از یک مشاور تربیت فرزند کمک بگیرید.

لزوم آشنایی فرزندان با فرهنگ ایرانی

هر کشور و فرهنگی نقاط مثبت و منفی دارد. فرهنگ ما ایرانی‌ها با تمدن چندین‌هزار‌ساله در بین جهانیان شناخته‌شده است. در این فرهنگ، نکات و ویژگی‌های مثبت زیادی وجود دارد که آشنایی با آن‌ها به تربیت فرزند شما کمک بزرگی می‌کند. برای مثال، احترام به بزرگ‌ترها و والدین که در فرهنگ ما به آن تأکید زیادی شده است.همچنین خانواده ها در راستای حفظ هویت و اصالت فرهنگی خود,سعی در حفظ زبان اصلی و خانگی خود دارند که باعث یادگیری بهتر زبان دوم می شود.

حس مثبت و ارتباط عمیق عاطفی بین خانواده‌ها در فرهنگ ایرانی و…، نقش پررنگی در فرهنگ ما دارد. کودکان شما با آشنایی با این فرهنگ‌ها و آداب ‌و رسوم ایرانی می‌توانند برای انتخاب یا کنارگذاشتن آن‌ها تصمیم بگیرند.در واقع کودکان و نوجوانان بعد از مهاحرت دچار شوک فرهنگی شده و ممکن است تحت تاثیر فرهنگ غربی قرار بگیرند و از فرهنگ ایرانی دور شوند که رفتار های اشتباه باعث بدتر شدن این مشکل می شود.

همه‌ ما در ابتدا این تصور را داریم که داشتن هوش فرهنگی ناشی از شناخت فرهنگ‌های دیگر است ولی در واقع برای تحقق بخشیدن به آن،‌ باید در حقیقت فرهنگ خودمان را به خوب بشناسیم. باید بدانیم چه چیزهایی در جوهره فرهنگی ما هست و چه چیزهایی نیست و اگر نکته‌ای وجود دارد که با اصول فرهنگی ما مطابقت ندارد آن را تغییر دهیم. برای شکستن مرزهای فرهنگی باید آموخته‌های قبلی خود را از ذهن خارج کنیم و تمام عادات،‌ باورها و رفتارهایی که ما را عقب نگه می‌دارد اصلاح کنیم.

سفر کردن

نخستین راه برای تقویت هوش فرهنگی کودکان از راه علاقه‌مند کردن آنان به فرهنگ‌های دیگر، ایجاد تجربه‌های دست‌اول از آن فرهنگ‌ها برای کودکان است. امروزه سفر به دور دنیا بسیار ساده‌تر و ارزان‌تر از گذشته است. البته باید هوشیار بود که فرهنگ برخی از نقاط دنیا دقیقا شبیه فرهنگ خودمان است. در بسیاری از شهرهای کوچک و بزرگ اطرافمان هم مرکزهایی وجود دارد که در آن‌ها فستیوال‌ها و مراسمی برگزار می‌شود که دست‌کم بخشی از آن‌ها مربوط به فعالیت‌های فرهنگی کشورهای بیگانه است، بنابراین نیازی نیست که برای دیدن و کسب تجربه‌های فرهنگی آن کشورها به خود زحمت رفتن به سفرهای طولانی را بدهیم. آن مراکز را پیدا کنید و کودکان را به فعالیت‌های آنان علاقه‌مند و ترغیب نمایید.

در خانه بمانید

اگر به کودکان فهم کاملی از فرهنگ خودشان بدهیم، این شناخت منجر به بالا رفتن قدرت درونی آن‌ها می‌شود. داستان خواندن برای بچه‌ها یکی از مهم‌ترین راهه‌ای آشنا کردن آن‌ها با فرهنگ، به روشی سرگرم‌کننده است. از میان تمامی افراد برجسته و شاخص کتابم، فکر می‌کنم «رول خوزا» بهترین جمع‌بندی را از فایده‌های قدرت درونی ارائه کرده است. وی می‌گوید: همان‌طور که بزرگ می‌شدم، جوهره درونم مانند لنگری سنگین، وزن من را ثابت نگاه می‌داشت و سپس آن لنگر به من اجازه می‌داد که به مکان‌های دورتری نقل مکان کنم. میدانید که می‌توان در رودخانه بزرگ فرهنگ‌های مختلف شناور بود اما جوهره درونی، چنان لنگری است که می‌دانید با داشتن آن در نهایت از فرهنگ خود خیلی دور نخواهید شد.

یادگیری حسی

کودکان در خردسالی بیش از هر زمانی دیگری از زندگی‌شان به یادگیری حسی پاسخ می‌دهند. هر کسی که کودک نوپایی داشته باشد، می‌داند که آن‌ها در این سن دنیا را از راه دهانشان کشف می‌کنند! برای تقویت هوش فرهنگی کودکان، بدون در نظر گرفتن سن و سال کودکان، آنان را با غذاهای جدید و بازی‌ها مختلف، همچنین بازی‌هایی که در میان نسل‌های مختلف رواج دارد، موسیقی و حتی حرکت‌های موزون آشنا کنید. این کار همچنین به آن‌ها یاد خواهد داد که یادگیری می‌تواند حسی یا فیزیکی باشد و صرفا فرایندی ذهنی نباشد.

مطالعه

افرادی که از هوش فرهنگی بالایی برخوردارند همواره علاقه شدیدی به شناخت بقیه مردم دارند. مطالعه یک از بهترین راه‌های تقویت هوش فرهنگی در کودکان است که با آن می‌توان کودکان و بزرگسالان را به همدلی با شخصیت‌های داستان و موقعیت‌هایی ترغیب کرد که به طور کامل با آن بیگانه‌اند. مطالعه به ما می‌آموزد که هزاران راه و روش برای قهرمان شدن در دنیا وجود دارد.

کودکان خجالتی

برخی از کودکان به طرز غیرقابل باوری خجالتی هستند اما اگر کمی آنها را ترغیب کنیم که از محدوده امن خود خارج شوند، بسیاراحتمال دارد که به معاشرت با سایر مردم و تجربه فرهنگ‌های دیگرعلاقه‌مند شوند. فعالیت‌های دسته‌جمعی مانند ورزش‌های همگانی و کارهای گروهی خارج از مدرسه، راه‌های مناسبی برای غلبه کودکان بر بی‌تجربگی و ناپختگی‌های نخستین آن‌ها است. این فعالیت‌ها برای کودکان زمینه ایجاد رابطه با کودکانی را فراهم می‌آورد که ممکن است به لحاظ فرهنگی شبیه آن‌ها نباشند.

شام خوردن با افراد مختلف

کودکان و بزرگ‌سالان را سر میز غذا از هم جدا نکنید. این کار شما به کودکان القا می‌کند که افراد نسل‌های مختلف چیزی برای یاد دادن به هم ندارند و در چنین موقعیت‌های اجتماعی (مانند مهمانی‌ها) هرکس باید سرش به کار خودش باشد. هنگامی که افراد، بدون درنظر گرفتن موقعیت و سن کنار هم بنشینند این کار باعث فرو ریختن مرزهای فرهنگی میان نسل‌های مختلف می‌شود و در نتیجه، احتمالا این امر منجر به گفتگوهای جالب‌تر و غیرمنتظره‌تری بشود که تقویت هوش فرهنگی را در پی خواهد داشت.

کاری کنید که دوستان کودکتان در خانه شما احساس راحتی کنند

طبیعتا کودکان شما تمایل دارند که دوستان خود را به خانه دعوت کنند. تمام تلاشتان را بکنید که خانه برایشان جایی امن و خوشایند باشد، مخصوصا وقتی کودک شما دوستانی دارد که به لحاظ فرهنگی شبیه او نیستند یا شما می‌دانید که دوستی آن‌ها دوامی نخواهد داشت.

تعصبات فرهنگی را در نطفه خفه کنید

اگر در جمع کودکان شاهد این بودید که فرزندتان با تعصبات فرهنگی خاصی صحبت یا رفتار می‌کند، وظیفه شماست که به سرعت جلوی این کار را بگیرید. به خاطر داشته باشید که شروع رفتار متعصبانه در کودکان با تعصب داشتن روی جنسیت‌شان شکل می‌گیرد؛ به ویژه اگر آن‌ها دارای خواهر و یا برادر باشند.

مهم‌ترین بخش: برای کودکتان الگو باشید

چه بخواهیم و چه نخواهیم، ما الگوی رفتاری فرزندان‌مان هستیم. آن‌ها دقت می‌کنند که ببینند چه کارهایی انجام می‌دهیم و به چه چیزهایی باور داریم. صادق باشید و تعصبات خود را بپذیرید. به آن‌ها توضیح دهید که چگونه در تلاش هستید که به آن‌ها توجه نشان دهید. نترسید که آن‌ها ببینند شما هم هنوز در حال یادگیری هستید. یک فعالیت خاص را با کودکتان انجام دهید. کاری که هر دویتان به یک اندازه آن را بلد هستید و می‌توانید از آموختن کنار هم و اشتباهاتی که می‌کنید لحظات شادی برای خودتان بیافرینید. درنهایت، اگر می‌خواهیم کودکان در آینده، جوانانی متفکر و پرسشگر بار بیایند و از هوش فرهنگی بالایی برخوردار باشند، باید خودمان هم چنین جنبه‌هایی را از خود نشان دهیم.