هنر و نقاشی

فواید نقاشی برای کودکان

نقاشی کودک در زیر مجموعه هنر کودک قرار می گیرد. در نقاشی کودک بیش از آنکه به آموزش فنون و تکنیک های نقاشی کودک توجه داشته باشیم، می کوشیم تا با استفاده از ظرفیت تصاویر و خطوط، نقش ها و رنگ ها زمینه مناسبی برای رشد کیفی کودکان فراهم کنیم، به رشد تخیل شان کمک کنیم  و حس زیبایی شناسی را در آنها پرورش دهیم. در بررسی تاثیر نقاشی در کودکان علاوه بر فواید و نکات مثبت باید به آسیب های حاصل از آموزش های نادرست هم توجه کرد.

در ادامه به بعضی از مهمترین فواید آموزش نقاشی برای کودکان اشاره می کنم، همچنین شما را با آسیب های احتمالی  آموزش های ناصحیح نقاشی آشنا خواهم کرد.

افزایش توانایی های ذهنی و روانی

احساس امنیت و لذت مهمترین کیفیتی ست که کودکان با نقاشی کردن تجربه می کنند.  در سایه این احساس بسیاری از کیفیت های روانی دیگر مانند اعتماد به نفس شکل می گیرد. آنان ذهنیات و ادراکات خود را با نقاشی کردن بیان می کنند و از بیان ذهنیات خود لذت می برند. تداوم فعالیت نقاشی علاوه بر اینکه باعث بالا رفتن دقت و تمرکز کودکان می شود، به آنان کمک می کند تا فردیت منحصر به فرد خود را شناخته و بپذیرند و اینگونه زمینه های پرورش عزت نفس در آنان شکل می گیرد.

توجه کنید که برای رسیدن به اهداف بالا  کودکان باید بتوانند بصورت آزادانه فکرها و تصوراتشان را بیان کنند.

قرار دادن هر گونه الگویی برای آنان به صورت ضمنی این نکته را به آنها یادآور می شود که شما کامل نیستید و باید از چیزی درست تر و کامل تر پیروی کنید. این روش کودکان را از فردیت مستقل شان جدا می کند و چون اغلب کودکان توانایی انعکاس دقیق آنچه را می بینند ندارند، به مرور دچار عدم اعتماد به نفس می شوند و نقاشی تبدیل به تجربه ای آزار دهنده برایشان خواهد شد.

پرورش مهارت های اجتماعی

تعاملات کودکان در کلاس های هنری چه کلاس حضوری نقاشی و چه کلاس آنلاین نقاشی یکی از مهمترین مزیت های آموزش نقاشی برای کودکان است که تاثیر مستقیمی بر پرورش هوش اجتماعی شان دارد..

خصوصا ارتباط کودکان با هم در جریان نقاشی گروهی تجربه ای فوق العاده برای آنها محسوب می شود. یکی از مهمترین فواید نقاشی گروهی برای کودکان تجربه کار گروهی کودکان در یک نقاشی گروهی فرا می گیرند که چگونه می توانند با حفظ فردیت خود و پذیرش قوانین یک گروه نقشی موثر در به انجام رساندن یک پروژه داشته باشند.

آنها بر اساس عکس العمل هم تیمی های خود نقاط ضعف و قدرتشان را شناسایی می کنند. فرا می گیرند که چگونه به دیگران کمک کنند و از آنها کمک بگیرند. چگونه درباره ایده هایشان با دیگران گفتگو کنند و گاهی به نفع نظر جمع از خواسته های فردی شان بگذرند.

تجربه نقاشی گروهی چیزی فراتر از کشیدن اشکال زیباست و تاثیری بنیادین در ساختار ذهنی کودک می گذارد و او را برای ارتباطات موثر اجتماعی آینده توانمند می سازد.

پرورش حواس پنجگانه

اگر چه به نظر می رسد مهمترین حسی که در نقاشی درگیر می شود حس بینایی ست اما کودکان برای تجسم آنچه که نقاشی می کنند از تمامی حواس خود استفاده می کنند. آنها وقتی یک بستنی شیرین ( اشاره به حس چشایی)، یک گل خوشبو ( اشاره به حس بویایی) و  گربه ای پشمالو با موهایی نرم ( اشاره به حس لامسه) را نقاشی می کنند، بصورت نا خودآگاه سایر حواس خود را به کار می گیرند. اینگونه است که  کودکان در جریان نقاشی پیوسته در حال ساختن ارتباط بین حواس مختلف هستند.

همچنان باید آگاه باشیم که نقاشی آزادانه و آنچه ذهن کودک اشتیاق و تمایل به انجامش را دارد مورد نظر است. قرار دادن الگو به شکل غیر مستقیم به مغز کودک این پیام را منتقل می کند که : باید عملکردی مشابه یک دستگاه کپی داشته باشد و نه بیشتر.

پرورش مهارت های دست ورزانه

پرورش مهارت های دست ورزانه یکی دیگر از فواید نقاشی برای کودکان است. نقاشی کردن با ایجاد پیوند بین فعالیت بخش های مختلف مغز و عضلات متنوع دست، مهارت های دست ورزانه کودک را افزایش می دهد.

نکته قابل توجه اینکه بدانیم هر قدر کودک در انجام فعالیت و انتخاب ابزار کار آزاد تر باشد  اشتیاق بیشتری از خود نشان خواهد داد و زمان بیشتری را به نقاشی اختصاص می دهد. میزان اشتیاق کودک و زمانی که به نقاشی اختصاص می دهد نسبت مستقیمی با افزایش مهارت های دست ورزانه او دارد.

پرورش تخیل

کودکان با نقاشی کردن تخیل می کنند. همه کودکان فارغ از توانایی شان در نشان دادن اشکال و فرم ها، تخیلاتشان را نقاشی می کنند. گاهی برای نقاشی هایشان داستان می سازند و گاهی داستان های مورد علاقه شان را نقاشی می کنند. در واقع این یکی از بزرگترین مزیت های نقاشی ست که باعث پرورش تخیل کودکان می شود.

تقویت مهارت یادگیری

نقاشی کردن با بالا بردن سطح حساسیت تصویری کودک و پرورش تخیل او ظرفیت های ذهنی اش را برای یادگیری مفاهیم بالا می برد. صویری کردن مفاهیم یکی از شیوه های موثر در سیستم های آموزشی پیشرفته برای بالا بردن کیفیت آموزش محسوب می شود.

ایجاد نگرش خلاق

کودکان با هر بار نقاشی کردن دست به  آفرینش شکل ها، داستان ها و تخیلاتی می زنند که منحصر به ذهن خودشان است. چنانچه این موضوع تبدیل به عادت ذهنی و علاقمندی کودک شود به مرور شاهد بروز نگرش و رفتار خلاق در سایر جنبه های زندگی کودک خواهیم بود. اینگونه کودک همواره جهان پیرامون خود را از دریچه ذهن خلاق خود می بیند و تفسیر می کند و این مزیتی است که می تواند  او را از سایرین متمایز کرده و برای مواجهه با آینده و دنیای پیش رویش آماده کند.

نکته مهم و پایانی

وقتی که از فواید کلاس نقاشی برای کودکان صحبت می کنیم، باید در نظر داشته باشیم که اگر چه نقاشی ذاتا سازنده و درمانگر است. اما آن نقاشی که از روح و ذهن کودک برآمده باشد نه نقاشی های الگو محوری که چهارچوب های خشک و کسالت آورشان مایه عذاب جسم و روح کودکان می شوند و درهای خیال را بر روی ذهنشان می بندند و رشد تخیل شان می شوند.

نقاشی و اعتماد به نفس در کودکان

فعالیت های هنری و به شکل خاص آن نقاشی تاثیرات مستقیم بر افزایش توانایی های ذهنی، روانی و فردی و اجتماعی کودکان می گذارند. اگرچه نقش نقاشی در رشد اعتماد به نفس در کودکان غیر قابل انکار است، اما باید بدانیم که این فواید زمانی حاصل می شوند که کودکان در محیطی مناسب و در یک جریان صحیح آموزشی قرار گیرند.

نقاشی و اعتماد به نفس در کودکان رابطه ای تنگاتنگ دارند. در این مقاله تلاش می کنم به بعضی نکات در خصوص اهمیت آموزش نقاشی و رابطه آن با افزایش اعتماد به نفس در کودکان اشاره کنم. در ابتدا با ویدیویی که درباره این موضوع تهیه شده است، با شهر نقاشی همراه باشید.

معمولا توصیه می شود که کودکان نقاشی های گروهی را تجربه کنند. نقاشی های گروهی به کودکان این امکان را می دهد تا با همسالانشان تعامل داشته باشند. آنها از طریق این تعامل بیشتر بر توانایی های خود آگاه می شوند. نقاشی های گروهی که محصول هم افزایی چندین کودک است نتایج جذاب تری به بار می آورند و علاوه بر آن به کودک یادآوری می کنند که حضور او در یک گروه می تواند موثر و سودمند باشد . این موضوع حسی از توانمندی و کارآمدی را به تک تک کودکان منتقل می کند. این احساس می تواند نقش بسیار تاثیر گذاری در افزایش اعتماد به نفس کودکان داشته باشد.

عموما کودکان علاقمند هستند که نقاشی هایشان را بصورت قاب شده بر دیوار اتاق خود یا در محلی عمومی در معرض دید دیگران بگذارند. نمایش آثار کودکان حسی از ارزشمند بودن را در آنها بر می انگیزد که در افزایش اعتماد به نفسشان بسیار موثر است.

در اینجا مایلم به نکاتی اشاره کنم که عدم توجه به آنها می تواند با ازبین بردن فواید نقاشی در سوی مخالف موجب عدم اعتماد به نفس کودکان شود:

۱. قرار دادن الگو برای کودکان

این موضوع بصورت ضمنی به کودکان یادآوری می کند که ذهنیات و توانایی آنها برای نقاشی کردن کافی نیست و همواره  باید از چیزی کامل تر پیروی کنند. این نکته به مرور کودک را نسبت به خودش بی اعتماد می کند.

۲. مقایسه نقاشی کودکان با هم

این موضوع می تواند تمرکز، لذت و امنیت کودک را از بین برده و او را نسبت به توانایی هایش بی اعتماد کرده و حسی از نگرانی و اضطراب را در او بیدار کند.

۳. بی توجهی به نقاشی کودک

بی توجهی به نقاشی های کودک این احساس را به او منتقل خواهد کرد که آنچه انجام داده  بی ارزش بوده و اینگونه او را دچار عدم اعتماد به نفس می کند.

۴. آموزش مستقیم تکنیک ها

کودکان  به لحاظ سن کمشان توانایی درک و دریافت بسیاری از تکنیک ها را ندارند. اصرار در آموختن به آنها موجب عدم اعتماد به نفس شان خواهد شد.